BLOG

PROBİYOTİK VE POSTBİYOTİKLER

Probiyotikler; “Yeterli miktarlarda uygulandığında konağa sağlık açısından fayda sağlayan canlı mikroorganizmalardır”. Fonksiyonel gıdalarda bulunan probiyotik, prebiyotik ve sinbiyotikler bağırsak mikrobiyotasını düzenlemekte ve immün yanıta destek olmaktadır. Tam tanımı konusunda bir fikir birliği sağlanmamış olmakla birlikte postbiyotiklerin kapsamında ise “canlı bakteriler tarafından salgılanan veya bakteriyel lizis sonrasında salınan enzimler, peptitler, teikoik asitler, peptidoglikan türevi muropeptitler, polisakkaritler, hücre yüzeyi proteinleri ve organik asitler gibi çözünebilir faktörler”, “mikroorganizmalar tarafından üretilen ve konakçılar üzerinde biyolojik etkiler yaratan metabolitler”, “mikroorganizmalar tarafından üretilen bileşikler, gıda bileşenlerinden veya mikrobiyal bileşenlerden salınan, yeterli miktarda uygulandığında sağlığı ve refahı artıran canlı olmayan hücreler” yer almaktadır. Postbiyotikler, yoğurt, lahana turşusu, salamura sebzeler ve kombucha gibi fermente gıdaların mikrobiyotasında bulunan Lactobacillus, Bifidobacterium, Streptococcus, Eubacterium, Faecalibacterium ve Saccharomyces gibi bakteri ve maya türleri tarafından üretilebilmektedir.

Postbiyotiklerin sağlığı iyileştirici etkileri ile ilgili mekanizmaları tam olarak bilinmemesine rağmen mikrobiyata dengesini olumlu yönde etkileyerek antimikrobiyal, antiinflamatuvar, immünomodülatör, antihipertansif, anti-kanser, antioksidan ve hipokolesterolomik vb. potansiyel etkiler sağladığı belirtilmiştir. Postbiyotiklerin yeni yaklaşımlar çerçevesinde sağlık üzerindeki olumlu etkilerinin dışında probiyotiklere göre daha güvenilir alternatifler olabileceği ve fonksiyonel ve zenginleştirilmiş besinlerde bulunabileceği düşünülmektedir.